Waarom is mediation bij ontslag voor u als werkgever van belang?

Voor een ontslagaanvraag kunnen verschillende redenen bestaan. In een ideale situatie is uw werknemer het met u als werkgever eens over beëindiging van het dienstverband. We spreken dan over opzegging met wederzijds goedvinden. Veel vaker zit men in het geval van een ontslagaanvraag echter niet op één lijn met elkaar. Zeker wanneer er sprake is van een verstoorde werkhouding tussen u beiden is het verstandig een onafhankelijke bemiddelaar in te schakelen. We spreken dan van mediation bij ontslag.

Voortzetting of beëindiging van het dienstverband

Mediation bij ontslag is een vorm van arbeidsmediation. Specifiek uitgelegd is het een vorm van conflictoplossing waarbij u samen met uw werknemer onder begeleiding van een onafhankelijke partij het conflict bespreekt. Een arbeidsmediator heeft altijd een neutrale positie. De mediation kan twee uitkomsten hebben: het voortzetten van de professionele werkrelatie of het scheiden van de wegen. In dat laatste geval is exit mediation van belang bij het maken van goede onderlinge afspraken over de beëindiging van de samenwerking. Zo kan een soms slepende ontslagprocedure worden voorkomen.

Wat zijn gegronde redenen voor ontslag?

Voordat we dieper ingaan op het onderwerp mediation bij ontslag, is het goed om te benoemen welke situaties feitelijk aanleiding kunnen geven tot ontslag. Niet elke ontslagaanvraag wordt namelijk gehonoreerd. Als werkgever dient u daar namelijk een goede reden voor te hebben. Geldige redenen voor ontslag zijn onder andere: bedrijfseconomische redenen, het niet naar behoren functioneren van een medewerker, een conflict dat de werkrelatie onherstelbaar heeft beschadigd, arbeidsongeschiktheid van twee jaar of meer of het bestaan van gewetensbezwaren van de werknemer jegens de uit te voeren werkzaamheden.

Uiteraard zijn er ook andere situaties te noemen waarbij er een ontslagaanvraag mag worden ingediend. Dit is het geval bij fraude, intimidatie, discriminatie of ander onbehoorlijk gedrag van de medewerker of het bereiken van de gerechtigde AOW-leeftijd door de werknemer. Bij ontslag op staande voet wordt mediation bij ontslag uiteraard niet ingezet.

Hoe verloopt een ontslagprocedure?

Wilt u als werkgever een van uw werknemers ontslaan? Dan wendt u zich in de meeste gevallen tot het UWV Werkbedrijf voor de aanvraag van een ontslagvergunning. Het UWV controleert of er geldige gronden voor het ontslag bestaan. Wanneer er sprake is van ontslag wegens bedrijfseconomische redenen of langdurige arbeidsongeschiktheid, volgt u altijd de procedure van het UWV. Wanneer er een advocaat bij het ontslag betrokken raakt, vindt afwikkeling van de procedure via de kantonrechter plaats.

Wanneer kunt u een werknemer geen ontslag geven?

Zoals u wellicht weet, geldt er in specifieke situaties het zogeheten opzegverbod. Dit betekent dat u de werknemer geen ontslag kunt geven. Het opzegverbod geldt bijvoorbeeld tijdens de eerste twee jaren ziekte van een medewerker, tijdens zwangerschap en zwangerschapsverlof en wanneer uw werknemer lid is van een ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging. Ook kan ontslag geen doorgang vinden wanneer u zich tijdens de ziekte van uw werknemer onvoldoende heeft ingezet voor zijn of haar re-integratie.

Mediation bij ontslag bevordert een weloverwogen beslissing

Gelden bovenstaande uitzonderingssituaties niet en bent u voornemens het ontslag door te zetten? Mediation bij ontslag helpt u betere afspraken te maken met de betreffende medewerker. De onpartijdige bemiddelaar is een neutrale gespreksleider die u beiden helpt de situatie van verschillende kanten te bekijken en eventuele alternatieven af te tasten. Dit wil uiteraard niet zeggen dat mediation bij ontslag erop is gericht u van gedachten te doen veranderen. Wel betekent het inzetten van mediation bij ontslag dat er geen overhaaste beslissingen zullen worden genomen. Daar heeft zowel u als de andere partij baat bij.

Wanneer u en de andere partij in het proces van mediation bij ontslag tot de conclusie zijn gekomen dat het beter is om de wegen te scheiden, speelt de arbeidsmediator wederom een belangrijke rol. De mediator bekijkt samen met u en de andere partij op welke manier de samenwerking het beste kan worden beëindigd. Zo is de kans aanzienlijk groter dat het ontslag in goede harmonie geschiedt.

Wat houdt mediation bij ontslag (exit mediation) precies in?

Arbeidsmediation is in eerste instantie gericht op het herstel van de werkrelatie. Wanneer blijkt dat dit niet (meer) mogelijk is, is er sprake van exit mediation. Dit is dus een ander woord voor mediation bij ontslag. Het doel is om beide partijen, die gezamenlijk hebben besloten uit elkaar te gaan, te helpen de afspraken hieromtrent vast te leggen. Er bestaat geen zorgvuldiger vorm van beëindiging van een samenwerking dan mediation bij ontslag. Het proces werkt namelijk uitsluitend op basis van goedvinden. Pas wanneer u en uw werknemer akkoord zijn over de regeling, zal het ontslag doorgang vinden.

Ontslag met wederzijds goedvinden

Uit een succesvol verlopen mediation bij ontslag vindt ontslag met wederzijds goedvinden plaats. De door u overeengekomen voorwaarden worden in een vaststellingsovereenkomst vastgelegd en door beide partijen betekend. De rechter of het UWV hoeven geen rol in dit proces te spelen. Mediation bij ontslag wordt uitgevoerd door een ervaren professional met uitgebreide kennis van het arbeidsrecht. Indien u dit prettig vindt, mag u echter altijd een op arbeidsrecht gespecialiseerde advocaat regelen. De arbeidsmediator is namelijk procesbewaker en kan geen adviserende rol aannemen gedurende het proces van mediation bij ontslag.

De voordelen van mediation bij ontslag

Mediation bij ontslag kan in veel verschillende gevallen zinvol zijn. Het inschakelen van een professionele mediator heeft voor u als werkgever diverse voordelen. Zo loopt het gesprek met uw werknemer beter dankzij de aanwezigheid van een neutrale derde partij, bestaat er voldoende tijd voor (her)overwegingen en overleg en ontvangt u alle uitleg die u nodig heeft over de bestaande regelgeving. Gedurende het proces van mediation bij ontslag kunt u altijd vrijblijvend nadenken over mogelijke oplossingen. U zit daar niet aan vast. Afspraken worden pas officieel wanneer de vaststellingsovereenkomst is getekend.