Exit mediation

Bij het woord mediation wordt vaak gedacht aan herstel mediation, die gericht is op het herstellen van de arbeidsrelatie en het voortzetten van de samenwerking. Alhoewel dit doorgaans de insteek is, kan het niet samen verdergaan ook een oplossing zijn. We spreken dan van exit mediation. Wanneer u er als werkgever alles aan hebt gedaan om de situatie aan te pakken en er niet tot een oplossing kan worden gekomen, kan het beter zijn om niet meer samen verder te gaan. Alhoewel dit een vervelende constatering is, is exit mediation wel degelijk een oplossing voor het arbeidsconflict dat daarvoor de aanleiding was.

Exit mediation bij het verbreken van de arbeidsrelatie

Wanneer u en uw werknemer besluiten dat het beëindigen van de arbeidsrelatie de beste oplossing is, spreekt men van beëindiging in goed overleg. Met behulp van exit mediation worden duidelijke afspraken daaromtrent gemaakt. Exit mediation is een zorgvuldige vorm van het verbreken van de arbeidsrelatie en is volledig gebaseerd op wederzijds goedvinden. Een succesvolle exit mediation leidt tot een regeling waarmee beide partijen akkoord zijn.

De vaststellingsovereenkomst

Het doel van exit mediation is dus het bewerkstelligen van ontslag met wederzijds goedvinden. Dit wil niet zeggen dat beide partijen gelukkig zijn met het besluit, of dit voor ogen hadden. Wel betekent het dat de partijen het erover eens zijn dat er geen betere optie bestaat. Het gaat dus om een compromis. Met een arbeidsmediator bespreekt u samen de voorwaarden omtrent de beëindiging van de arbeidsrelatie. De mediator heeft een neutrale positie en begeleidt beide partijen. Hij of zij zet de details van het compromis in een vaststellingsovereenkomst uiteen.

De exit mediator heeft een informerende en geen adviserende rol

Het is belangrijk om te weten dat de mediator die u in het proces van exit mediation bijstaat veel kennis van het arbeidsrecht heeft, maar zelf geen keuzes maakt binnen dit proces. Deze worden door de partijen zelf gemaakt. Een arbeidsmediator is er vooral voor de procesbewaking (informeren en bijsturen) en niet voor het verstrekken van concrete adviezen. Hij of zij zal dus ook nooit ergens zelf een oordeel over vellen.

Ontslag met wederzijds goedvinden heeft geen gevolgen voor de WW-uitkering

Een geslaagde exit mediation leidt tot een vaststellingsovereenkomst betreffende het ontslag met wederzijds goedvinden. Een vaststellingsovereenkomst noemt men ook wel een beëindigingsovereenkomst. Een werknemer behoudt daarbij zijn recht op een WW-uitkering. Wel dient de overeenkomst aan enkele wettelijke vereisten te voldoen. Na het ondertekenen van deze overeenkomst aan het eind van de exit mediation heeft de medewerker nog twee weken wettelijk geldende bedenktijd. In die periode mag hij of zij de overeenkomst alsnog schriftelijk opzeggen.

Verwijtbare werkloosheid

Wanneer het UWV een aanvraag voor een WW-uitkering beoordeelt, gaat men na of de aanvrager ervan verwijtbaar werkloos is. Met andere woorden: of het ontslag de schuld van de werknemer is. Als dat zo is, dan kan de uitkering namelijk worden geweigerd. Om dit te voorkomen, dient in de vaststellingsovereenkomst duidelijk te worden vermeld dat er geen sprake is van verwijtbare werkloosheid. Het moet duidelijk zijn dat u als werkgever het initiatief heeft genomen voor het ontslag en dat het ook geen ontslag op staande voet betreft. De arbeidsmediator neemt deze punten met u en uw werknemer door.

Andere punten van belang bij exit mediation

Het punt van verwijtbare werkloosheid is niet het enige punt van belang wanneer na een exit mediation een beëindigingsovereenkomst wordt opgesteld. Ook de transitievergoeding moet worden vastgelegd. Dit betreft meestal een derde maandsalaris per gewerkt jaar, vanaf de start van het vaste of tijdelijke dienstverband. Behalve dat moet in deze eindfase van exit mediation ook over onder andere de einddatum, vrijstelling van werkzaamheden, het afgeven van een getuigschrift en het geheimhoudingsbeding worden besproken.

Hoe zit het met ziekte en exit mediation?

Exit mediation wordt doorgaans ingezet wanneer er sprake is van een arbeidsconflict dat niet op een andere wijze kan worden opgelost. Wanneer er bij uw werknemer sprake is van ziekte in enge zin, dan dient daar zorgvuldiger mee om te worden gegaan. Zou er exit mediation worden ingezet en hieruit een vaststellingsovereenkomst voortvloeien, dan vervallen de financiële vangnetten van de werknemer. Dit betekent dus dat exit mediation in dit geval alleen kan worden ingezet wanneer de werknemer inderdaad in staat is om elders te werken. Ziekmelding wegens een arbeidsconflict verhindert het opstellen van een beëindigingsovereenkomst niet.

Het belang van op goede voet uit elkaar gaan

Wanneer de spanningen hoog zijn opgelopen of het conflict al lang suddert, kunt u als werkgever de neiging hebben snel afscheid van uw werknemer te willen nemen. Enerzijds begrijpelijk, maar het op goede voet uit elkaar gaan is ook voor u van groot belang. Niet alleen geeft dit een fijner gevoel, ook kan het uw (bedrijfs)naam schaden wanneer dit niet gebeurt. Bovendien geven geëscaleerde conflicten ook een slecht signaal af op de werkvloer. Exit mediation helpt u dit hoofdstuk snel en naar behoren af te sluiten.

De voordelen van exit mediation op een rijtje

Exit mediation kan in veel verschillende gevallen zinvol zijn. Bovendien heeft het diverse voordelen ten opzichte van de gang naar de rechter. Een mediator is er namelijk ter ondersteuning van beide partijen en zorgt voor voldoende tijd, zodat er geen overhaaste beslissingen worden genomen. De neutrale positie van een mediator zorgt ervoor dat de gesprekken soepeler lopen. Exit mediation kan snel gestart én afgerond worden.